ABD, Rusya’nın Türkiye’deki Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin finanse edilmesi için oluşturduğu 2 milyar dolarlık fona el koydu. ABD Adalet Bakanlığı, Mersin’de yapımı süren nükleer santral projesinin inşaat maliyeti ve finansal yükümlülüklerinin karşılanması amacıyla Türkiye’ye transfer edilecek olan paranın gönderildiği hesabı dondurdu.

Rusya, ABD’nin yaptırımlarından muaf tutulan Akkuyu’nun finanse edilmesi amacıyla Türkiye’ye 5 milyar dolar para transfer etti. Proje, Rusya’nın nükleer faaliyetlerini yürüten kamu şirketi Rosatom tarafından finanse edilirken, para akışı merkezi New York’ta bulunan JPMorgan Chase ve Citigroup bankaları aracılığıyla sağlanıyordu.

The Wall Street Journal’da yer alan habere göre, ABD Adalet Bakanlığı yetkilileri, bu fon ile yaptırımların etrafından dolanıldığını ve paranın Akkuyu projesi dışında da kullanıldığını iddia etti. Akkuyu’nun fonu aracılığıyla Ziraat Bankasında hesabı olan Rus firmalara dolar aktarıldığı öne sürüldü. İddialar üzerine ABD Hükûmeti, JPMorgan’da Türkiye’ye transfer edilmesi amacıyla bulundurulan 2 milyar dolara el koydu.

İddiaları yanıtlayan bir Rosatom yetkilisi ise fonun yalnızca Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesini finanse etmek için kullanıldığını söyledi. Rosatom yetkilisi, “Üçüncü tarafların etkisiyle haksız yere alıkonulan fonlarla ilgili konunun çözülmesini bekliyoruz.” dedi.

ABD Adalet Bakanlığı, eski Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü ve şu an Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı görevini yürüten İbrahim Kalın ile eski Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin söz konusu para akışında önemli rol oynadığını belirtti.

Soruşturma, Joe Biden’ın başkanlık döneminde durduruldu. Habere göre Biden yönetimi, ABD’nin müttefiki olan ve Suriye’de Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından nüfusu artan Türkiye ile ilişkilerinin gerilmesini istemedi. Soruşturmanın devam edip etmeyeceğine ise göreve yeni gelen Donald Trump karar verecek. İkinci döneminde ABD’nin Rusya ambargosunu delme girişimlerine karşı yaptırımların sıkılaştırılacağını vurgulayan Trump, ilk döneminde de Halkbank’ı İran’a ilişkin kısıtlamaları ihlal etmek suçlamasıyla hedef almış ve iki ülke arasındaki ilişkileri germişti.

Türkiye, Rusya’ya uygulanan yaptırımlara taraf olmamasına rağmen, daha önce de benzer müdahale girişimleriyle karşılaşmıştı. ABD, küresel finansal sistemi üzerindeki hakimiyetini kullanarak Rusya ile ticaret yapan Türk şirketlerine baskı uygulamıştı. Aydınlık, Türkiye’deki ABD Büyükelçiliği görevlilerinin Türk firma ve finans kuruluşlarını ziyaret ederek Rusya ile alışverişi kesmeleri konusunda tehdit ettiğini ortaya çıkarmıştı. ABD görevlileri, Türk iş insanlarını ziyareti sırasında, “Rusya ile ticaret ve para transferiniz olduğunu tespit ettik. Neden Rusya ile iş yapıyorsunuz?” diye sorarak yaptırım listesine alma konusunda uyardığı bilgisi gün yüzüne çıkmıştı. 22 Ağustos 2022’de de dönemin ABD Maliye Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo Türk iş dünyasına açık mektup göndererek Ruslarla iş yapmaları halinde yaptırımların kapsamına girebileceği uyarısını yapmıştı. The Wall Street Journal gazetesine yazan Adeyemo, “ABD tarafından kara listeye alınan kişilere maddi destek sağlayan her kişi veya kuruluş, ABD yaptırımlarının riski altındadır. Türk bankaları Amerikan bankalarıyla aynı bağları korurken, yaptırım uygulanan Rus bankalarıyla haberleşme-yazışma ilişkisi kuramayacaklar.” ifadelerini kullanmıştı.